چند سالی است که ورزش در مدارس جدی گرفته نمیشود. مسئولان آموزش و پرورش میگویند که با وجود استخدام هزاران معلم ورزش در دو سال اخیرباز هم بسیاری از مدارس، بهویژه دبستانها معلم ورزش ندارند. ورزش در مدارس از جایگاه مناسبی برخوردار نیست و با وجود اجباریشدن برخی رشتهها در دبستانها، ورزش در مدارس چهار حالت عمده دارد:
زنگ ورزش به سایر دروس اختصاص مییابد، معلم(مربی) ورزش نیست، امکانات و تجهیزات به اندازه کافی وجود ندارد و دست آخر بهدلیل محدودیت فضای حیاط مدرسه با توجه به تراکم دانشآموزی عملا اجرای برنامه زنگ ورزش همزمان برای دانشآموزان چند کلاس امکان پذیر نیست.
ورزش دانشآموزی از سال 1306و در طول تاریخ 85سالهای که به رسمیت شناخته شده است یکی از ضعیفترین دوران خود را سپری میکند و مسئولان مربوطه با وجود تلاشهایی که انجام دادهاند موفق به احیای ورزش دانشآموزی نشدهاند. ناگفته نماند که برخی رشتهها روی کاغذ برای دانشآموزان دبستانی اجباری شده است اما اینکه تا چه حد اجرایی شده و مفید فایده است قدری زمان میبرد. البته مسئولان این رشتهها را در دبستانها اجباری کرده و بیشتر در حوزه ستادی به ورزش دانشآموزی پرداختهاند و از نزدیک با مسائل و مشکلات ورزش مدارس آشنایی ندارند و نمیدانند در حیاط کوچک اغلب دبستانها و نبود تجهیزات امکان ورزش برای دانشآموزان وجود ندارد.
ورزش نیمه تعطیل است
م. خادمی، مربی ورزش یکی از مدارس تهران گفت: اکنون توجهی به ورزش در مدارس نمیشود، همهچیز نیمه تعطیل و امکانات ضعیف است، اغلب مدارس با تراکم دانشآموز روبهرو هستند و اگر از هر پایه ابتدایی یک کلاس ورزش داشته باشد،
با توجه به فضای حیاط مدرسه حتی امکان نرمش برای دانشآموزان وجود ندارد.
او با اشاره به اجباری شدن برخی رشتهها در دبستانها اظهار کرد: اینها تصمیماتی است که در جلساتی به دور از فضای واقعی مدارس و پشت درهای بسته گرفته میشود و نشان میدهد که بخشنامههای ستادی در مدارس قابلیت اجرایی ندارند و ستاد فاصله زیادی با صف دارد و نتیجه آن بلایی است که سر ورزش دانشآموزی آمده است.
وقتی ورزش فراموش میشود
پدر یکی از دانشآموزان دبستان پسرانه شهید محمدی منطقه هشت تهران در اینباره گفت: با توجه به مشکلات مدرسه ازجمله تراکم، مسئولان دبستان تصمیم گرفتهاند دانشآموزان هر دوهفته یکبار زنگ ورزش، داشته باشند. یک دانشآموز پایه پنجم یکی از دبستانهای منطقه17نیز گفت: ما امسال معلم ورزش نداریم و زنگ ورزش ریاضی درس میدهند. مادر یکی از دانشآموزان ابتدایی منطقه دو هم اظهار کرد: در مدرسهای که فرزند من درس میخواند کلاسها بیش از 35دانشآموز دارد و از امکاناتی که مسئولان درباره آن صحبت میکنند خبری نیست و افزون بر آن امسال بچهها معلم ورزش ندارند. او افزود: اغلب بچهها در آپارتمانها زندگی میکنند و حیاط مدارس کوچک و تعداد دانشآموزان هم زیاد است و بچهها، بهویژه دختران دچار فقر حرکتی هستند.
آرزوهای بلند و حیاط کوچک
تا چند سال پیش زنگ ورزش برای دانشآموزان جزو اوقات مفرح و شاد محسوب میشد و یکی از زنگهای پرطرفدار بود که به گفته کارشناسان این به ماهیت ورزش و بازی بازمیگردد که شادی و نشاط را به همراه میآورد.دانشآموزان با توجه به جنسیت و سنشان در زنگ ورزش در حیاط مدارس براساس علایق خود ورزش میکردند، اما اکنون باید به نام رشتههای ورزشی ژیمناستیک، شنا، طناورز(طناب زنی)، پینگپنگ و دوومیدانی دلخوش کنند.
سرانه فضای ورزشی اکنون به معضلی برای احیای ورزش دانشآموزی تبدیل شده است. استاندارد جهانی سرانه فضای ورزشی برای هر دانشآموز بین چهار تا هشت مترمربع است اما استاندارد سرانه فضای ورزشی در مدارس ایران1.5 مترمربع تعیین شده است. با وجود این، استاندارد سرانه فضای ورزشی در اغلب مدارس کشورمان رعایت نمیشود. برای مثال سرانه فضای ورزشی دانشآموزی در استانهای ایلام، تهران، یزد و کرمان بهترتیب 43، 18، 100و 54سانتیمترمربع است که با حد پایین استاندارد جهانی فاصله زیادی دارد.
ضعف امکانات
چندی پیش معاون تربیت بدنی وزیر آموزش و پرورش درباره اجباری شدن رشته پینگپنگ برای دانشآموزان سال پنجم ابتدایی به خبرگزاری فارس گفت: براساس برآورد ما تقریباً در تمام مدارس میز پینگپنگ وجود دارد و فراهم کردن راکت و توپ نیز مشکلی نیست؛ ضمن اینکه رشتهای است که توسط معلم ورزش و آموزگاران قابل یادگیری است.
این سخنان در حالی است که مسئولان درباره رشتههای دوومیدانی، طناورز و ژیمناستیک نیز مشابه همین دیدگاه را دارند و بر همین اساس برنامهریزی میکنند و هرگز نمیاندیشند که دبستانها برای راهاندازی کلاس ششم حتی جا برای یک میز پینگپنگ ندارند و دبستانها بخشی از نمازخانه، اتاق معلمان و کتابخانه را نیز به کلاس درس تبدیل کردهاند. البته سال 88 وزیر آموزش و پرورش وعده ساخت چهار هزار سالن ورزشی طی سال 89 و 90را داد و اکنون که درنیمه آبان 91قرار داریم خبری از ساخت چهار سالن جدید ورزشی هم نیست.